Viva Cuba!

Χαίρονται οι αστοί διανοούμενοι με τις υποχωρήσεις της κουβανέζικης κυβέρνησης σε σχέση με την «επιχειρηματικότητα». Περιφέρουν την υποχώρηση αυτή ως την τελειωτική αποτυχία των φτωχών να διαφεντέψουν τη δική τους κοινωνία, ελεύθεροι από τα δεσμά της φτώχειας και της πείνας, ελεύθεροι από την εκμετάλλευση της εργασίας τους.

Η Κυβέρνηση της Κούβας προβάλλει σαν αιτία το εμπάργκο για ό,τι δεν πάει καλά στο Νησί. Το εμπάργκο μάλλον είναι μια κακοστημένη δικαιολογία για ό,τι κάτι δεν πάει καλά. Σήμερα ο καθείς μπορεί να προμηθευτεί τα πάντα από την Κίνα, δεν έχει ανάγκη τις ΗΠΑ.

Όμως:
Υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα εξωτερικού εμπορίου για μια σοσιαλιστική Χώρα και αποτελεί τεράστιο ζήτημα το πώς θα τα ξεπεράσει.
Παρένθεση: Δίνω στους τροτσκιστές ένα θεωρητικό -και μόνο- δίκιο, άλλωστε όλα τα δόγματα έχουν στηρίγματα στις «Γραφές»,  αλλά από την ανάποδη (καθώς ο πρακτικός σκοπός της θεωρίας τους ήταν να ρίξουν την ΕΣΣΔ και όχι να βοηθήσουν τη σοσιαλιστική οικοδόμηση). Έχουν κι αυτοί κάπου μια θεωρητική βάση να κριτικάρουν την ανάπτυξη του «σοσιαλισμού σε μία μόνο Χώρα», μόνο που ως προς την ΕΣΣΔ η κριτική τους ήταν τελείως αβάσιμη. Το πρόβλημα του περιορισμού του σοσιαλισμού σε μια μόνο Χώρα είναι το ζήτημα της αυτάρκειας σε πρώτες ύλες και είδη διατροφής. Η ΕΣΣΔ καταλαμβάνοντας το 1/5 της επιφάνειας της Γης τέτοιο πρόβλημα δεν είχε. Είχε όλους εκείνους τους πόρους που χρειαζόταν μια σοσιαλιστική οικονομία για ν’ αναπτυχθεί και τα κατάφερε δυο φορές, μια φορά στα ’30 και μια φορά μετά τον πόλεμο.

Επομένως η ΕΣΣΔ δεν είχε ανάγκη το εξωτερικό εμπόριο εκτός από ορισμένες περιπτώσεις εισαγωγής τεχνογνωσίας. Το πρόβλημα το έλυσε από τα ορυχεία χρυσού και χαλκού. Δεν είχε καμία σημασία που δεν κατείχε συνάλλαγμα, δολάρια και στερλίνες· ο χρυσός δεν έπαυε να αποτελεί παγκόσμιο μέσο συναλλαγής.

Έτσι η ΕΣΣΔ όταν χρειάστηκε να εισαγάγει τεχνογνωσία για την παραγωγή φορτηγών αυτοκινήτων έκανε σύμπραξη με το Φορντ -ναι αυτόνανε τον ναζί- και τον πλήρωσε σε χρυσό ή σε συνάλλαγμα που προερχόταν από την εκποίηση χρυσού -δηλαδή τον χρυσοπλήρωσε- και εν γνώσει των εργαζομένων -υπάρχει και και σχετικός λόγος του Στάλιν σχετικά με τους κινδύνους!!!- ότι στη συγκεκριμένη επένδυση λειτουργεί ο νόμος της (υπερ)αξίας και μεταφέρεται σοβιετική υπεραξία στο εξωτερικό, αλλά τα ωφέλη θα ήταν πιο πολλά, καθώς θα μπορούσαν οι σοβιετικοί να αναπτύξουν περαιτέρω την τεχνολογία, όπως και έκαναν.

Πάμε τώρα στην Κούβα.

Η Κούβα δεν είναι αυτάρκης σε πρώτες ύλες ούτε κι έχει χρυσό για να αποκτήσει ένα διεθνές μέσο συναλλαγής. Πρέπει να κάνει εισαγωγή βασικών αγαθών, όπως το πετρέλαιο, μέταλλα, πολεμικό υλικό -προφανώς είναι ασύμφορο να χτίσει πολεμική βιομηχανία, βιομηχανία αυτοκινήτων, Η/Υ- κλπ. κλπ., οπότε εξαρτά την προμήθειά τους από άλλς Χώρες, πρακτικώς την Κίνα, που σήμερα παράγει τα πάντα εκτός από πετρέλαιο.

Συνεπώς η Κούβα, όσο καλή θέληση και νά ‘χει ο λαός της και οι κομμουνιστές της, περιορίζονται από τις αντικειμενικές δυνατότητες της σοσιαλιστικής ανάπτυξης. Εξάλλου δεν διαφέρει και πολύ η σοσιαλιστική νησίδα από το σοσιαλιστικό νησί! Πού θα βρει λοιπόν συνάλλαγμα η Κούβα για να προμηθευτεί όλα τα παραπάνω; Για να το βρει πρέπει κάτι να εξαγάγει κάτι.

Κάνει ό,τι μπορεί με τις εξαγωγές: Εξάγει ζάχαρη, πούρα, ιατρικά επιτεύγματα και επίσης εισάγει τουρισμό -που ουσιαστικώς είναι εξαγωγή αφού φέρνει συνάλλαγμα- και κάνει τα στραβά μάτια στην πορνεία, που επίσης φέρνει συνάλλαγμα -οπωσδήποτε η Κούβα δεν είναι το πορνείο της εποχής Μπατίστα όπου η μόνη διέξοδος της γυναίκας από το χωράφι του γαιοκτήμονα ήταν η πορνεία.

Αλλά όπως βλέπουμε, η εξαγωγή αγροτικών προϊόντων και η εισαγωγή βιομηχανικών -αν εξαιρέσουμε τα φάρμακα- είναι χαρακτηριστικό της καθυστερημένης οικονομίας που αποτελεί αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον ιμπεριαλισμό.

Θα μπορούσε ν’ αποκτήσει η Κούβα βιομηχανική βάση, ώστε να μπορεί να καρπώνεται συνάλλαγμα, άρα να έχει πρόσβαση στις παγκόσμιες πρώτες ύλες ώστε να βελτιώνεται το βιοτικό επίπεδο του λαού; Θα μπορούσε. Δυστυχώς επαναπαύτηκε στη βοήθεια της ΕΣΣΔ, εκμεταλλεύτηκε τη γεωγραφική της θέση για ν’ απομυζεί την ΕΣΣΔ και δεν προχώρησε καθόλου στην ανάπτυξη βιομηχανίας, πλην αυτής των τροφίμων.

Όταν έπεσε η ΕΣΣΔ ήταν πλέον αργά: Δεν είχε το απαραίτητο συνάλλαγμα για να εισαγάγει τεχνογνωσία και πρώτες ύλες και να χτίσει τη βιομηχανική της βάση ούτε και τους απαραίτητους εσωτερικούς πόρους ώστε να μη χρειαστεί το συνάλλαγμα.

Συνεπώς αυτό που συμβαίνει σήμερα, δηλαδή η αστικοποίηση, είναι αποτέλεσμα εκείνης της παλιάς και θα έλεγα πλήρως αντισοσιαλιστικής αντίληψης οικονομικής ανάπτυξης, η οποία δεν κρίνεται μόνο από την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής αλλά και τον προγραμματισμό για ισόρροπη ανάπτυξη της βαριάς και της ελαφράς βιομηχανίας, ήτοι της παραγωγής Μέσων Παραγωγής και της παραγωγής Ειδών Κατανάλωσης.

Δεν έλεγε τυχαία ο Μουστάκιας «εξηλεκτρισμός + κολλεκτιβοποίηση = σοσιαλισμός».

Κι έτσι φτάνουμε 60 χρόνια μετά την επανάσταση να χρειάζεται η Κουβα ΝΕΠ για να μπορέσει να ορθοποδήσει, δηλαδή ν’ αποκτήσει βιομηχανική βάση, καθόσον οι φυσικοί της πόροι δεν επαρκούν για να είναι αυτάρκης, με όλους τους κινδύνους μιας ΝΕΠ.

Κανένα παιχνίδι δεν έχει χαθεί.
Πράγματι ο Λένιν έγραφε πως «Η μικρή παραγωγή γεννά τον καπιταλισμό και την αστική τάξη συνεχώς, κάθε μέρα, κάθε ώρα, αυθόρμητα και σε μαζική κλίμακα», αλλά ο ίδιος εισηγήθηκε τη ΝΕΠ σε μια κρίσιμη στιγμή πείνας για την ΕΣΣΔ. Βέβαια η ΝΕΠ τέλειωσε με την κολλεκτιβοποίηση, που ήταν μια επανάσταση μέσα στην επανάσταση -όταν ο προβοκάτορας Τρότσι μιλούσε για Διαρκή, η ΕΣΣΔ την έκανε ήδη! Γι’ αυτό και οι κομμουνιστές της Κούβας αν σχεδιάσουν το τι θέλουν να κάνουν και πώς να διαχειριστούν την κρίσιμη αυτή στιγμή, μπορεί να αποτελέσουν και σοσιαλιστικό φάρο. Αν όμως ψάχνουν αφορμή για να ρίξουν το σοσιαλισμό, όπως έγινε και στην ΕΣΣΔ επειδή έχουν καταστεί ελίτ της Χώρας, τότε τα πράματα είναι ζόρικα και μόνο ο κουβανέζικος λαός με την πρωτοπορία του την εργατική τάξη και τους πραγματικούς κομμουνιστές μπορούν να σταματήσουν αυτή την κατηφόρα.

Θα κλείσω, αναφερόμενος στη λειτουργία του εποικοδομήματος το οποία εξαρτάται μεν αλλά επιδρά εξίσου στην οικονομική βάση: Το μονοκομματικό σύστημα σοσιαλιστικής διακυβέρνησης -που κατ΄ εξαίρεση εισήχθη αρχικά στην ΕΣΣΔ αλλά τελικά πήρε θεωρητική μορφή στο σχήμα μία τάξη άρα μόνο ένα κόμμα- δεν αποκλείει καθόλου -όπως αποδείχτηκε στην πράξη- την πολιτική έκφραση των αστικών στρωμάτων μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας μέσα από το κυβερνών ΚΚ. Και το κακό είναι ότι τα στρώματα αυτά, ανερχόμενα στην ιεραρχία και έχοντας τη δυνατότητα να επηρεάσουν τις αποφάσεις, ενδύουν τα ταξικά τους συμφέροντα με εργατικό – κομμουνιστικό μανδύα, χαρακτηρίζοντας ταυτόχρονα την κάθε είδους αντιπολίτευση ως οπορτουνισμό και αστικό δάκτυλο, ενώ όχι απλώς ο δάκτυλος αλλά το αστικό σώμα είναι αυτά τα ίδια. Έτσι ενσωματούμενα εντός του ΚΚ καθίστανται κατά το γραφικόν «λύκοι εν δέρματι προβάτου», ενώ το μονοκομματικό σύστημα διακυβέρνησης αποτρέπει τους πραγματικούς κομμμουνιστές να φτιάξουν ένα νέο ΚΚ για να διεκδικήσουν την παραμονή της εργατικής τάξης στην εξουσία και τη διάσωση του σοσιαλισμού, καταλήγοντας, όπως έγινε στην ΕΣΣΔ, το ΚΚ από κόμμα της εργατικής τάξης να γίνει κόμμα καθαρμάτων.